Ngưu báng được biết đến là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng và có giá trị dinh dưỡng cao, với công dụng chính là hỗ trợ tiêu hoá và làm sạch máu. Đây còn là nguyên liệu được khuyến khích trong bữa ăn số thấp (từ 1-6), trà thanh lọc và súp quân bình trong thực dưỡng Ohsawa. Tốt là thế nhưng dùng ngưu báng mỗi ngày có thực sự tốt không? Liệu rằng có tác dụng phụ nếu dùng trong thời gian dài? Để có câu trả lời chính xác nhất cho 2 thắc mắc này, bạn hãy đọc đến cuối bài viết hôm nay của Lý Phong nhé!

Ngưu báng - thảo dược kiêm thực phẩm dưỡng sinh

Ngưu báng thường được sử dụng là rể của loại cây thân thảo. Có vị ngọt nhẹ khi nấu chín và hơi đắng khi còn sống, tính bình hoặc thiên ấm tuỳ vào cách chế biến. Trong y học cổ truyền, ngưu báng với vị đắng nhẹ được xếp vào nhóm làm sạch máu, tiêu độc tiêu viêm, đồng thời làm mát gan thận và kích thích hệ tiêu hoá. 
Xét theo thực dưỡng, rễ ngưu báng đâm sâu vào lòng đất nên được xếp vào nhóm thực phẩm dương hóa mạnh. Phù hợp để làm ấm bụng, giảm khí âm tích tụ và hỗ trợ phục hồi hệ tiêu hoá sau thời gian đau ốm, ăn uống sai lệch.
Nhìn chung, ngưu báng mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể, nhất là các cơ quan nội tạng. Nhưng với đặc tính dược tính cao đã khiến nhiều người băn khoăn là có nên sử dụng ngưu báng mỗi ngày không? Câu trả lời sẽ được Lý Phong triển khai chi tiết ở mục bên dưới.

Có nên dùng ngưu báng mỗi ngày không?

Câu trả lời là “Có”. Tuy nhiên, hãy sử dụng đúng cách, đúng liều và đúng giai đoạn cơ thể cần. Ngưu báng không phải là loại rau củ đơn thuần, chúng là loại thảo dược quen thuộc trong các bài thuốc đông y nên mang dược tính cao. Có thể hiểu, ngưu báng vừa có công dụng nuôi dưỡng vừa có tác động điều chỉnh chức năng cơ thể. 
Với liều lượng vừa phải (10-15g khô hoặc 30-50g tươi/ngày), ngưu báng có thể dùng mỗi ngày trong các giai đoạn đặc biệt của cơ thể, cụ thể:

1/ Người đang ăn thực dưỡng số 7 hoặc số thấp

Trong thực dưỡng Ohsawa, người đang ăn theo thực đơn số thấp phải tăng cường thực phẩm mang tính dương, năng lượng sâu và ít gây kích thích thần kinh nhưng vẫn hỗ trợ thải độc sâu. Với khả năng bài tiết nhẹ nhàng và làm ấm bụng, ngưu báng là một trong những thực phẩm “chủ lực” trong giai đoạn này. 

2/ Người có hệ tiêu hoá yếu, hay đầy hơi và lạnh bụng

Như đã nhắc đến ở trên, ngưu báng là thực phẩm có tính dương mạnh. Khi chế biến thành các món xào, hầm củ cải hoặc pha trà sẽ kích thích nhu động ruột và giảm khí âm tích tụ từ các thực phẩm công nghiệp, từ đó hạn chế cảm giác trướng hơi và căng phình của vùng bụng. Đối với người thường xuyên đi phân lỏng, ăn vào là đau bụng thì chỉ cần ăn ngưu báng từ 5 - 7 ngày có thể cải thiện vấn đề.

3/ Người mới bắt đầu ăn chay hoặc chuyển sang thực dưỡng

Người đã quen ăn đạm động vật khi chuyển sang chế độ ăn thuần thực vật sẽ gặp phải tình trạng mệt và tiêu hóa chậm. Đây là dấu hiệu khi nạp thiếu thực phẩm mang năng lượng dương trong bữa ăn. Vấn đề này có thể cải thiện nhanh chóng bổ sung thêm ngưu báng.

Nhờ chứa nhiều chất xơ không hòa tan, khoáng chất và năng lượng ổn định, ngưu báng còn giúp củng cố hệ tiêu hóa, cải thiện khả năng hấp thụ rau củ, đậu, gạo lứt. Nếu có thể hãy thêm ngưu báng vào thực đơn ăn uống thường xuyên ở 1 - 2 tuần đầu khi chuyển sang chế độ ăn này.

4/ Người đang cần thanh lọc cơ thể

Trong y học cổ truyền, ngưu báng được biết đến là loại củ làm sạch máu tự nhiên, loại bỏ chất cặn tích tụ trong gan, thận, ruột. Ngưu báng khi hãm trà hoặc nấu canh loãng sẽ tăng đào thải chất độc thông qua đường tiểu và mồ hôi, đồng thời giảm viêm nhẹ, hỗ trợ làm sáng da, giảm mụn ẩn, cải thiện cơ địa “nóng trong”. Những người đang trải qua giai đoạn thải độc (do ăn kiêng, thực dưỡng hoặc sau bệnh) nên ưu tiên dùng ngưu báng như một phần trong thực đơn hàng ngày.

Những lưu ý quan trọng nếu muốn dùng ngưu báng lâu dài

Dù là thực phẩm dưỡng sinh có nhiều lợi ích nhưng nếu dùng quá liều hoặc không đúng liều lượng có thể gây phản tác dụng. Hãy xem 4 chú ý này của Lý Phong trước khi áp dụng ngưu báng vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày.

1/ Đảm bảo khối lượng cần thiết cho cơ thể

Ngưu báng có chất xơ không hòa tan cao, hoạt chất hoạt huyết và tính dương mạnh. Nếu dùng liều cao mỗi ngày (trên 100g tươi hoặc trên 30g khô), có thể gây:

• Mệt mỏi, táo bón hoặc khô ruột nhẹ ở người có hệ tiêu hóa yếu.
• Khó tiêu, đầy bụng hoặc trướng nhẹ nếu không chế biến kỹ.
• Mỏi cơ, đau nhức vùng lưng, vai gáy ở người nhạy cảm khí huyết.

Liều dùng khuyến nghị:

• Ngưu bàng khô: 10–15g/ngày.
• Ngưu bàng tươi: 30–50g/ngày.
• Dùng theo dạng xào, hầm, nấu trà hoặc nấu canh loãng sẽ nhẹ và dễ hấp thu hơn.

2/ Người thể hàn, huyết áp thấp, suy nhược nên dùng thận trọng

Ngưu báng có tính dương nhưng cũng chứa nhiều chất xơ và hoạt huyết tăng các chuyển hoá trong cơ thể. Nếu bạn thuộc tạng người có cơ thể dễ bị lạnh, huyết áp hoặc nhịp tim chậm, gầy yếu và suy nhược tỳ vị nên kết hợp gừng tươi, củ sen hoặc tương miso để điều hoà khí huyết. Ngoài ra, bạn cũng cần hạn chế ăn ngưu bàng khi đói và lạnh bụng. Hãy ăn kèm với gạo lứt hoặc canh rau củ nhé.

3/ Phụ nữ mang thai 

Dù là thực phẩm tự nhiên nhưng ngưu báng vẫn có tính kích hoạt nhẹ và ảnh hưởng tới hệ bài tiết. Nếu đang mang thai ở 3 tháng đầu bạn nên hỏi thăm ý kiến của bác sĩ. 
Tóm lại, thực phẩm dưỡng suy tuy lành nhưng vẫn cần nhịp nghỉ hợp lý để cơ thể điều chỉnh và không bị lệ thuộc quá mức. Theo các chuyên gia khuyến nghị, bạn nên dùng ngưu báng 5 - 6 ngày/tuần sau đó nghỉ 1 - 2 ngày và luân phiên nấu củ củ cải, cà rốt… để tránh “bội thực năng lượng dương”. 

Một cách khác để bạn có thể bổ sung ngưu báng mỗi ngày mà không lo bội thực là dùng bột nêm quân bình. Bột nêm này có một trong các thành phần chính là ngưu báng. Đây là một loại gia vị đã cân bằng âm dương với các thành phần bổ sung khác như nấm, muối biển, sâm dây Ngọc Linh… Bên cạnh đó, bột nêm quân bình Lý Phong chỉ là gia vị giúp món ăn đậm đà hơn nên sẽ không làm dư lượng ngưu báng phù hợp để nạp trong ngày. Bạn có thể vào website www.lyphong.vn hoặc liên hệ hotline/zalo 0932186600 để nhận tư vấn và đặt hàng nhanh chóng.
Cuối cùng, ngưu báng rất quý và bổ dưỡng, nhưng sự quý giá và bổ dưỡng đó chỉ thật sự phát huy khi bạn biết lắng nghe cơ thể, biết dừng đúng lúc, biết kết hợp linh hoạt và tôn trọng nhịp sinh học của bản thân. Ăn là để nuôi dưỡng không phải để kiểm soát. Và thực dưỡng chân chính bắt đầu từ sự hiểu mình chứ không phải cố giữ một công thức cố định. Hy vọng bài viết này của Lý Phong đã mang đến cái nhìn tổng quan hơn cho bạn về cách sử dụng ngưu báng. 
=> Tác dụng của ngưu báng trong thải độc cơ thể
=> Ngưu báng tốt cho tiêu hóa không? Có nên dùng thường xuyên
=> Nguyên liệu sản xuất bột nêm quân bình Lý Phong có gì đặc biệt?